موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپور
فصلنامه تخصصی اسلام پژوهان
2
شماره سوم - بهار 92
2013
05
22
تأملی بر هویت شناسی و سودمندی تاریخ در فرهنگ و تمدن سازی
7
22
FA
عباس
ایزدی فر
سردبیر
بیان مسأله <br />از یک صد و پنجاه سال قبل که مدارس جدید و دانشگاهها در ایران ایجاد شدند، دانش فقه و اصول، نقطه کانونی تحصیل در حوزههای علمیه شدند. هرچند فلسفه و تفسیر نیز آخرین رمق حیات را طی میکردند امّا متفکرانی همانند امام خمینی، علامه طباطبایی و... تکیه گاهی شدند تا آن شاخهها، اندک رمقی یافته و با رسیدن جویبار خروشان انقلاب اسلامی و با «انفجار نور»، به شکوفایی و بهار علم و دانش امیدوار شوند. از دستآوردهای جمهوری اسلامی، میتوان از مؤسسات آموزش عالی در همسایگی حوزههای علمیه نام برد که برای تحصیل طلاب در گرایشهای تخصصی - تاریخ اسلام، تاریخ تشیّع، تاریخ اهل بیت( و... ـ در کنار فقه و اصول تأسیس شده است. تاریخ و بخصوص تاریخ اسلام و بطور اخص تاریخ تشیّع و تاریخ اهل بیت( کانون و منبع صدور فقه و سایر دانشهای با مشرب اسلامی است. بسیاری معتقدند که تاریخ اسلام و جریانهای سیاسی، فکری، اجتماعی و... تاریخ صدر اسلام؛ بستر فهم تمام دانشهای اسلامی است. جریان غالب سیاسی، فکری، اجتماعی و... صدر اسلام در قبضهی اهل سنت بوده است و علوم اهل بیت( وتشیع در حاشیه آن شکل گرفته است و به ناچار برای فهم سنت اسلامی با مشرب اهل بیت( باید تاریخ اسلام به نحو کامل بررسی شود تا علّت صدور بسیاری از روایتهای شیعه بدست آید.
هویت شناسی,SepidehKashani,تمدن سازی
https://iqiri.dte.ir/article_15529.html
https://iqiri.dte.ir/article_15529_59d06ebd0f8360bda2329dd95e7ded11.pdf
موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپور
فصلنامه تخصصی اسلام پژوهان
2
شماره سوم - بهار 92
2013
05
22
ازدواج بحث برانگیز (بررسی اهداف مدعیان ازدواج خلیفه دوم با ام کلثوم)
23
46
FA
محمد
معرفت
دانش پژوه سطح سه رشته شیعه شناسی، مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام
یکى از شبهاتى که اهل سنت به ویژه در سالهاى اخیر به صورت گسترده مطرح کردهاند، ازدواج خلیفه دوم با امّ کلثوم دختر امیرمؤمنان و فاطمه زهرا علیها السلام است. اهل سنت مىخواهند با اثبات این ازدواج، رابطه صمیمانه و دوستانه امیرمؤمنان (ع) با خلفاء را ثابت و از سوى دیگر، غصب خلافت، شهادت حضرت صدیقه علیها السلام و... را انکار نمایند. <br />برخی از اندیشهوران شیعه اصل وجود دخترى به نام امّکلثوم را براى حضرت زهرا علیها السلام منکر شده و دلیلهاى متقنى براى آن ارائه کردهاند. <br />برخى دیگر وقوع تعارض در روایات ازدواج را دلیلى واضح براى بطلان مدعاى اهل سنت در باره این ازدواج مىدانند. و گروه سوم ضعف سندی را از دیگر نشانههای جعلی بودن این داستان میدانند. عدهاى از دانشمندان شیعه و سنى با پذیرش اصل ازدواج، نکته دیگرى را مطرح کردهاند که امّکلثوم همسر عمر، دختر امیرمؤمنان (ع) نبوده؛ بلکه دختر ابوبکر بوده است؛ نووى - مهمترین شارح صحیح مسلم - و آیت الله مرعشى نجفى از عالمان شیعه به این مطلب تصریح کردهاند. <br />اندیشهوران دیگرى، همچون مرحوم کلینی(ره) پاسخ دادهاند که این ازدواج با زورگویى و تهدید عمر بن خطاب بوده است. <br />در پایان مىگوییم که حتى در صورت اثبات چنین ازدواجى، نمىتوان از آن رابطه صمیمانه امیرمؤمنان (ع) را با خلفاء اثبات کرد؛ زیرا این ازدواج نه تنها براى خلیفه دوم فضیلت محسوب نمىشود، بلکه به دلیل زورگویی و تهدید او، لکه سیاهى است که همانند تیرگى غصب خلافت، بر دامان او باقى مانده است.
ام کلثوم,زینب صغری,ازدواج ام کلثوم,عمر
https://iqiri.dte.ir/article_15533.html
https://iqiri.dte.ir/article_15533_fc1add5fd1bcb99b35294b04e14eeddc.pdf
موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپور
فصلنامه تخصصی اسلام پژوهان
2
شماره سوم - بهار 92
2013
05
22
تاکتیک های مبارزات سیاسی امام صادق (ع) با حکومت های وقت
47
62
FA
میثم
زنگارکی فراهانی
دانش پژوه سطح سه، گرایش تاریخ تشیّع، مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام
عصر امام صادق (ع) از پر فراز و نشیب ترین دوران تاریخ اسلام و عصر تحولات سرنوشت ساز سیاسی ـ مذهبی است. اوج تبه کاری کارگزارانی چون حجاج، شکل گیری نهضتها و قیام های شیعی به وسیله زید و فرزندان او و نوادگان امام حسن (ع)، شورشهای پی در پی خوارج، تنازعات درون حزبی امویان و تقابل با عباسیان و انتقال قدرت به ایشان، فعالیت فرقه های شیعی غلات، کیسانیه، زیدیه و پیدایش مذاهب فقهی و کلامی اهل سنت از مهمترین حوادثی بود که در عصر امام صادق (ع) رخ داد. <br />خلفای اموی بطور علنی دین را کنار گذاشته و به علویان و شیعیان ستم میکردند. خلفای عباسی نیز گرچه با شعار حمایت از اهل بیت ( روی کار آمدند، ولی به مرور خود را وارث پیامبر- دانسته و با اعتقاد به قرابت و شایستگی بیشتر نسبت به علویان، به سرکوب گسترده علویان پرداختند. <br />افتراقات سیاسی در بین شیعیان نیز مانع اتحاد تحت پرچم اهل بیت شد و زمانی که فرصت قیام و تشکیل حکومت مناسب بود، امکان اقدام نظامی فراهم نشد و آن حضرت با تاکتیک تقیه، تنها توانست از خلأ ایجاد شده در انتقال حکومت از بنی امیه به بنی عباس بهره برده و به تأسیس دانشگاه بزرگ اهل بیت اقدام نماید.
امام صادق (ع),خلفای جور,قیامهای شیعه,belief,توسعۀ انسانی اسلامی
https://iqiri.dte.ir/article_15534.html
https://iqiri.dte.ir/article_15534_17a797e30055168bff9452c41019bfe8.pdf
موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپور
فصلنامه تخصصی اسلام پژوهان
2
شماره سوم - بهار 92
2013
05
22
اسرار فدک در منابع اهل سنت
63
76
FA
سیدمحمدحسین
سید کریمی
دانش پژوه سطح سه، گرایش تاریخ تشیّع، مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام
دراین مقاله به اهمیت بحث فدک و چند نکته قابل تامل درخصوص جریان فدک و رابطه آن با مسأله جانشینی رسول خدا پرداخته میشود. خود اهل بیت همواره در طول تاریخ نسبت به این مسأله اهتمام ویژهای داشتندو در مواضع مختلفی به فدک اشاره کردهاند. در این مقاله سعی شده است که اهمیت و ارتباط فدک با مبحث امامت و جانشینی رسول خدا(ص)، با طرح چند مدعا و اثبات آنها از منابع خود اهل سنت در طی چند عنوان مهم به اثبات این مسأله بپردازد که کسانی که جانشینی خلافت امت مسلمین را عهده دار شدند هرگز صلاحیت تصدی یک چنین امر مهمی را نداشتند.
فدک,Eloquence,صدیقه طاهره,غصب,باور
https://iqiri.dte.ir/article_15535.html
https://iqiri.dte.ir/article_15535_9f5c05b749047926370932f2a1bb1683.pdf
موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپور
فصلنامه تخصصی اسلام پژوهان
2
شماره سوم - بهار 92
2013
05
22
بررسی شخصیت و عملکرد جعفربن علی الهادی (ع)
77
96
FA
قدرت الله
غلمانی
دانش پژوه سطح سه رشته تاریخ تشیع، موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) و دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم (ع)
جعفر بن علی- مکنی به ابوعبدالله- فرزند امام هادی (ع)، در سال 226 ق در سامرّا به دنیا آمد و پس از شهادت امام حسن عسکری (ع) با انکار فرزند برای ایشان و ادعای امامت به جعفر کذّاب ملقب شد. جعفر فردی دنیا طلب، فاسق، متهم به شرابخواری و به زُقّ الخمر (ظرف شراب) ملقب شد. امام هادی (ع) از تولد جعفر شادمان نشد و فرمود: وی افراد زیادی را گمراه خواهد کرد. امام حسن عسکری (ع) از جعفر کناره گیری و از مصاحبت با وی اجتناب مینمود. شیعیان با توجه به احادیث ردّ فطحیه، امر امامت دو برادری را جز در مورد امام حسن و امام حسین' جایز نمیدانستند. از اینرو، پس از شهادت امام حسن عسکری (ع) و مواجهه با ادعای جانشینی جعفر، به صورتهای مختلف وی را آزمودند و عدم صلاحیت جعفر برای منصب امامت، بیش از پیش برایشان آشکار شد. پیروان جعفر، درچگونگی جانشینی وی اختلاف داشتند. عدهای جعفر را جانشین بلافصل امام هادی (ع) و برخی دیگر او را جانشین برادرش سیّدمحمد - که در زمان حیات پدرش رحلت کرد- و عدهای دیگر، جانشین امام حسن عسکری (ع) میدانستند. جعفر در سال 271 ق درگذشت و در سامرا به خاک سپرده شد. برخی پیروان وی به فرزند او - ابوالحسن علی، نقیب ارشد سادات بغداد - رجوع کردند. برخی دیگر معتقد بودند که امامت میان ابوالحسن و خواهرش فاطمه تقسیم شده و پس از آن دو به دیگر بازماندگان جعفر رسیده است. با گذشت یک قرن، همه فرزندان جعفر به طریقه شیعه دوازده امامی پیوستند.
جعفربن علی الهادی,جعفر کذاب,جعفر تائب
https://iqiri.dte.ir/article_15536.html
https://iqiri.dte.ir/article_15536_4467d3cb3a3daa3878c7e85ea0b2d087.pdf
موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپور
فصلنامه تخصصی اسلام پژوهان
2
شماره سوم - بهار 92
2013
05
22
فراریان مدعی; درآمدی بر جنگ اُحد و فرار صحابه رسول خدا (ص)
97
112
FA
حسن
رسولی
دانش پژوه سطح سه تاریخ اهل بیت (ع) موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع)
شاید جنگ اُحد را بتوان یکی از بهترین صحنههای معرفی دنیا گرایان و ضعیف الایمانهایی دانست که منافع شخصی خود را مقدم بر فرمان خدا و رسول (ص) میدیدند، منافقانی که ابعاد نفاق آنها بسیار پیچیده تر و پنهان تر از منافقان شناخته شده بود و از آغازین روزهای بعثت، خود را نزدیکترین و وفادارترین صحابهی حضرت معرفی مینمودند. <br />کارزار اُحد با تخلف عدهای تیرانداز در تنگهی احد مبدّل به صحنهی امتحان و راستی آزمایی این منافقان هزار چهره گشت. آنها که در کسوت صحابی خاص برای نیل به مقاصد و آرزوهای شوم خود تا ترور رسول خاتم (ص) پیش رفتند. آنها که تا دیروز منهزمان نبردها بودند و اندک زخمی برای اسلام بر نداشتند، پس از رحلت جانسوز نبی مکرم (ص) مدعیانِ خلافت و جانشینی رسولی گردیدند که بذل جان و هستی در راه آرمانها، اولین و بدیهی ترین خصیصهی او بود.
جنگ اُحد,صحابه,فرار,نفاق
https://iqiri.dte.ir/article_15537.html
https://iqiri.dte.ir/article_15537_72dd797d22371667985cf6bdaf546ad4.pdf
موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپور
فصلنامه تخصصی اسلام پژوهان
2
شماره سوم - بهار 92
2013
05
22
هدف آفرینش انسان از منظر آیات
113
132
FA
محمدتقی
خاکی
دانش پژوه سطح سه، رشته تبلیغ (گرایش حج)، مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع).
انسان در لغت از مادهی «انس» اشتقاق یافته است، از این رو موجودی اجتماعی است، بعضی دیگر آن را از «اُنس و محبت» دانسته و برخی از ماده « نسی » دانسته اند چون او موجودی فراموشکار است. متفکران مادی او را موجودی مادی و متفکران الهی او را دارای دو مرحله بدن و روح مجرد میدانند.اولیاء الهی برای او روح مجردی غیر آن روح قائل هستند که درمقام عنداللهی حضور دارد.رو ح انسانی دو بُعد دارد که خصیصه نفسانی آن، در قرآن با اوصافی از قبیل عجول، هلوع، ظلوم و جهول نکوهش شده است و بُعد عقلانی (فطرت الهی) با عنوان خلیفه الهی، امانت دار خدا و موجودی ابدی مورد ستایش خدا قرار گرفته است.بین انسان و خدا، رابطه وجودی برقرار است که با شعور و آگاهی انسان همراه میباشد.قرآن کریم به مسأله هدفداری جهان و انسان تأکید نموده و حقیقت جهان را، زمینه ساز رشد و تکامل انسان معرفی مینماید. خلافت و جانشینی خدا، عبادت و بندگی، تحقق رحمت و مهر الهی، تسبیح و تقدیس الهی، علم و قدرت پروردگار، سیر الی الله و معرفت الله را؛ هدف آفرینش انسان معرفی مینماید و در میان آنها، هدف اصلی و نهایی «عبودیت» است که سایر اهداف نیز در مسیر عبودیت قرار میگیرد. رحمت واسعه الهی خداوند هم نتیجه این عبودیت است.
خدا,تفسیر آمنه ودود از قرآن,خلقت,آفرینش
https://iqiri.dte.ir/article_15538.html
https://iqiri.dte.ir/article_15538_182c687cd6db5297b54c947be2f47d9e.pdf
موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپور
فصلنامه تخصصی اسلام پژوهان
2
شماره سوم - بهار 92
2013
05
22
اسلام؛ دعوت مسالمت آمیز
133
150
FA
محسن
اصغری
دانش پژوه سطح 4، دوره فقه سیاسی، مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع)
مسأله پژوهش حاضر ارائه مؤثرترین و معقول ترین راه صدور اسلام و دعوت به آن و ارائه راهکارهای عملی از دیدگاه قرآن کریم است.
صدور اسلام و دعوت به آن بر اساس ماهیت ایمان، قداست آن و ظرفیتهای مخاطب سامان مییابد در راستای توسعه ایمان و رسیدن به این هدف، ابزارها و راهکارهای مشروع مدنظر است لذا با توجه به نوع مخاطب و ظرفیتهای او با اقامه برهان و حکمت، اندیشه او بارور میشود و دل و جان او با موعظه احیا میشود و در گام سوم با بهره گیری از روش مجادله با او مماشات صورت میگیرد. در مرحله اجرایی؛ از راهبردهای مالی، دیپلماسی سیاسی استفاده میشود و در گام نهایی راهکار نظامی و جهاد مسلحانه مدنظر است.
دعوت,زبان معیار,موعظه,جدال,جهاد,تألیف قلوب
https://iqiri.dte.ir/article_15539.html
https://iqiri.dte.ir/article_15539_378bbc3477f4a33f81c90b23b4eeec57.pdf
موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپور
فصلنامه تخصصی اسلام پژوهان
2
شماره سوم - بهار 92
2013
05
22
شیعه و دفع تهمت تحریف قرآن
151
180
FA
محمد
معرفت
دانش پژوه سطح سه رشته شیعه شناسی، مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع)
یکی از نسبتهای ناروای برخی از علمای سنی افراطی به خصوص وهابیت علیه شیعیان تهمت قول به تحریف قرآن میباشد. در حالی که بنا به نظر علمای شیعه؛ اولا هیچ گونه تحریفی در قرآن واقع نشده است و عقیده به تحریف، مخالف اتفاق علمای شیعه و محققین آنها است و نسبت تحریف به شیعه، حرف بیاساس و اتهام مردودی است، ثانیا اهل سنت قائلین واقعی به تحریف قرآن میباشند، زیرا اعتقاد به نسخ در تلاوت که در میان علمای اهل سنت مشهور است، مستلزم پذیرفتن مسأله تحریف است.
اهل سنت و جماعت,تحریف,تحریف قرآن,نسخ تلاوت,مصحف علی,فصل الخطاب
https://iqiri.dte.ir/article_15540.html
https://iqiri.dte.ir/article_15540_ad2f885e28bd725eef62b59361aab938.pdf
موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپور
فصلنامه تخصصی اسلام پژوهان
2
شماره سوم - بهار 92
2013
05
22
نگاهی تحقیقی به مؤلف و کتاب «فضائل الفاطمۀ الزهرا علیها السلام»
181
192
FA
تورج
اسماعیلی
دانش پژوه سطح سه تاریخ اهل بیت ، مؤسسه آموزش عالی امام رضا (ع)
درمورد شخصیت حضرت زهرا علیها السلام کتب بسیاری به رشته تحریر در آمده که هر کدام سعی کردهاند به بهترین شکل به ترسیم ابعاد شخصیتی این خانم بزرگوار بپردازند انچه کتاب فضائل فاطمه الزهرا از حاکم نیشابوری را متفاوت از دیگران کرده بیشتر شخصیت نویسنده کتاب است. ایشان در عین اینکه از علمای اهل سنت میباشد برخلاف روال جاری در میان اهل سنت در کتابش به دفاع از شخصیت حضرت زهرا علیها السلام میپردازد.ایشان در مقدمه کتابش حدیثی میآورند از رسول اکرم (ص) مبنی بر افضلیت حضرت زهرا از زنان این امت که از این خبر با عنوان صحیحه یاد میکند.همچنین احادیث بسیاری از طرق اهل سنت در مورد فضائل حضرت زهرا میآورند که از جمله این روایات میتوان به جریان اعطاء فدک به حضرت زهرا توسط پیامبر (ص) و جریان حدیث کساء اشاره کرد.در این مقاله سعی شده احادیث وارد شده در کتاب به صورت کلی بررسی شود همچنین مروری میشود بر سیر زندگی حاکم نیشابوری که در نهایت، سخن با اتمام مذهب حاکم نیشابوری پایان میپذیرد.
حضرت زهرا علیها السلام,فضائل,حاکم نیشابوری,Skepticism
https://iqiri.dte.ir/article_15541.html
https://iqiri.dte.ir/article_15541_10df4bfebbaf3a4dde5812ef9a4e338c.pdf