موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان7شماره شانزدهم - زمستان 9920201221آداب و رسوم در سیطرۀ چهار جلد آخر کتاب الکافیآداب و رسوم در سیطرۀ چهار جلد آخر کتاب الکافی7287155110.22081/iqiri.2020.71551FAیونسرحیمزاده بیرقدانش آموخته سطح 3 رشته شیعه شناسی موسسه آموزش عالی امام رضا(ع).Journal Article20211124یکی از راههای پیبردن به اندیشه وجهان بینی و پشتوانههای اعتقادی سبکهای مختلف زندگی در جامعه بررسی آداب و رسوم آن جامعه است و از طرفی برای پیبردن به این رهنمون در حیطه دین بهترین وسیله بررسی آداب و رسوم در منابع دینی آن دین است ولذا در این مقاله با بررسی گستره آداب و رسوم در چهار جلد آخر کتاب کافی به پژوهشی پیرامون جهان بینی و زاویه دید مورد نظر دین نسبت به امور پیرامونی که در قالب آداب و رسوم نقل شده در روایات میپردازیمیکی از راههای پیبردن به اندیشه وجهان بینی و پشتوانههای اعتقادی سبکهای مختلف زندگی در جامعه بررسی آداب و رسوم آن جامعه است و از طرفی برای پیبردن به این رهنمون در حیطه دین بهترین وسیله بررسی آداب و رسوم در منابع دینی آن دین است ولذا در این مقاله با بررسی گستره آداب و رسوم در چهار جلد آخر کتاب کافی به پژوهشی پیرامون جهان بینی و زاویه دید مورد نظر دین نسبت به امور پیرامونی که در قالب آداب و رسوم نقل شده در روایات میپردازیمhttps://iqiri.dte.ir/article_71551_4d934f6e8b74b6f53dc28bd53d03b251.pdfموسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان7شماره شانزدهم - زمستان 9920201221بررسی خصوصیات و ویژگیهای کلامی مدرسه حله و علمای طراز اول آنبررسی خصوصیات و ویژگیهای کلامی مدرسه حله و علمای طراز اول آن29627155210.22081/iqiri.2020.71552FAمحمدطالعی اردکانیدانش آموخته سطح 3 رشته شیعهشناسی موسسه آموزش عالی امام رضا(ع).Journal Article20211124تاریخ کلام امامیه در مسیر رشد و پیشرفت خود مدارس و مکاتبی را پشت سر نهاده است که هر کدام با روشی خاص، نقش تحول آفرینی در بالندگی اندیشههای کلامی آن داشته اند. در دو مدرسه نخستین مدینه و کوفه، همه باورها و بنمایههای اعتقادی شیعه، تبیین و تدوین یافت. بعدها در مدرسه قم و بغداد، میراث پیشین را با دو رویکرد متفاوت مدون کردند و به نسلهای بعدی انتقال دادند. بعد از افول مدرسه قم و بغداد، مهمترین مدرسهای که از لحاظ جامعیت، تنوع، نوآوری و متمایز بودن آن در اندیشههای کلامی سرآمد مدارس دیگر امامیه شد، مدرسه یا حوزه حله بود.تاریخ کلام امامیه در مسیر رشد و پیشرفت خود مدارس و مکاتبی را پشت سر نهاده است که هر کدام با روشی خاص، نقش تحول آفرینی در بالندگی اندیشههای کلامی آن داشته اند. در دو مدرسه نخستین مدینه و کوفه، همه باورها و بنمایههای اعتقادی شیعه، تبیین و تدوین یافت. بعدها در مدرسه قم و بغداد، میراث پیشین را با دو رویکرد متفاوت مدون کردند و به نسلهای بعدی انتقال دادند. بعد از افول مدرسه قم و بغداد، مهمترین مدرسهای که از لحاظ جامعیت، تنوع، نوآوری و متمایز بودن آن در اندیشههای کلامی سرآمد مدارس دیگر امامیه شد، مدرسه یا حوزه حله بود.https://iqiri.dte.ir/article_71552_8566716e8f307e935f102d78f74685c3.pdfموسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان7شماره شانزدهم - زمستان 9920201221آثار تربیت دینی در خانواده در حوزه رفتاری از منظر قرآنآثار تربیت دینی در خانواده در حوزه رفتاری از منظر قرآن63847155310.22081/iqiri.2020.71553FAمحمدفلاحی قمیاستاد حوزه و جامعه المصطفی العالمیه.تقیستایش سرورطلبه سطح 4 حوزه علمیه قمJournal Article20211124از مهمترین حوزههایی که تربیت دینی در آن تاثیرگذار است، حوزه رفتارها است؛ اعضاء خانواده با رعایت وظایفی که نسبت به یکدیگر دارند جلوی بسیاری از مشکلات را میگیرند. این مقاله با هدف تبیینِ آثار تربیت دینی در خانواده در عرصه رفتاری با رویکرد قرآنی تدوین شده است برای این منظور با روش تحلیلی-توصیفی نظر اندیشمندان و مفسّران اسلامی درباره وظایف اعضاء خانواده نسبت به یکدیگر و تاثیر آن، بررسی و تحلیل گردید.
دستاوردهای پژوهش نشان میدهد که رعایت وظایف در قرآن کریم اهمیت فراوانی داشته و عبارتند از: تحکیم خانواده، رسیدن خانواده به آرامش، جلوگیری از فحشا و ناهنجاری در خانواده، صبر در انجام وظایف بین فرزندان. البته در نگاه کلّی، خانواده دینی نگاهی خدامحور به هستی داشته و امیال و هواهای انسان، محور نیست بلکه آنچه به روابط خانوادگی هویت میبخشد، قوانینی است که خداوند به مثابه قواعد رفتاری زن، مرد و فرزندان در خانواده بیان کرده است.از مهمترین حوزههایی که تربیت دینی در آن تاثیرگذار است، حوزه رفتارها است؛ اعضاء خانواده با رعایت وظایفی که نسبت به یکدیگر دارند جلوی بسیاری از مشکلات را میگیرند. این مقاله با هدف تبیینِ آثار تربیت دینی در خانواده در عرصه رفتاری با رویکرد قرآنی تدوین شده است برای این منظور با روش تحلیلی-توصیفی نظر اندیشمندان و مفسّران اسلامی درباره وظایف اعضاء خانواده نسبت به یکدیگر و تاثیر آن، بررسی و تحلیل گردید.
دستاوردهای پژوهش نشان میدهد که رعایت وظایف در قرآن کریم اهمیت فراوانی داشته و عبارتند از: تحکیم خانواده، رسیدن خانواده به آرامش، جلوگیری از فحشا و ناهنجاری در خانواده، صبر در انجام وظایف بین فرزندان. البته در نگاه کلّی، خانواده دینی نگاهی خدامحور به هستی داشته و امیال و هواهای انسان، محور نیست بلکه آنچه به روابط خانوادگی هویت میبخشد، قوانینی است که خداوند به مثابه قواعد رفتاری زن، مرد و فرزندان در خانواده بیان کرده است.https://iqiri.dte.ir/article_71553_ab216c41af54582f9fe0a4eee5d89104.pdfموسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان7شماره شانزدهم - زمستان 9920201221زمینههای مذاکره با دشمنان در سنّت و سیره معصومان (علیهمالسلام)زمینههای مذاکره با دشمنان در سنّت و سیره معصومان (علیهمالسلام)851207155410.22081/iqiri.2020.71554FAرضاامینی اصلدانش آموخته حوزه سطح 4 و دکتری فقه و اصولسعیدچراغیدانش آموخته سطح 3 تاریخ اهل بیت (,ع)Journal Article20211124از منظراسلام مسئله مذاکره با دشمنان، امری مشروع و ابزاری مفید و سودمند است و به هنگام ضرورت میتوان از آن استفاده و بهره برداری نمود. اما آنچه در این جا حائز اهمیت است، شناختِ زمینههای مذاکره با دشمنان در سنّت و سیره معصومان: است که لازمه تحلیل درست از موضعگیریهای متفاوت ائمه: نیز، علم و آگاهی از شرایطِ زمانی و مکانِ زیست آن بزرگواران و بررسی زمینهها، تحولات سیاسی و شرایط اجتماعی و فرهنگی عصر آنان میباشد. این نوشتار به ذکر زمینههای مذاکره با دشمنان در سنت و سیره معصومان: پرداخته و با روش توصیفی تحلیلی آنها را تبیین نموده است که برخی از یافتهها عبارتند از: حفظ اسلام و تشیّع، تبلیغ و گسترش اسلام، خیانت نیروهای خودی.از منظراسلام مسئله مذاکره با دشمنان، امری مشروع و ابزاری مفید و سودمند است و به هنگام ضرورت میتوان از آن استفاده و بهره برداری نمود. اما آنچه در این جا حائز اهمیت است، شناختِ زمینههای مذاکره با دشمنان در سنّت و سیره معصومان: است که لازمه تحلیل درست از موضعگیریهای متفاوت ائمه: نیز، علم و آگاهی از شرایطِ زمانی و مکانِ زیست آن بزرگواران و بررسی زمینهها، تحولات سیاسی و شرایط اجتماعی و فرهنگی عصر آنان میباشد. این نوشتار به ذکر زمینههای مذاکره با دشمنان در سنت و سیره معصومان: پرداخته و با روش توصیفی تحلیلی آنها را تبیین نموده است که برخی از یافتهها عبارتند از: حفظ اسلام و تشیّع، تبلیغ و گسترش اسلام، خیانت نیروهای خودی.https://iqiri.dte.ir/article_71554_45988c943b0ddf30495d4ad1d7260e80.pdfموسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان7شماره شانزدهم - زمستان 9920201221تأثیر اندیشه مهدویّت واقفه برکتب الغیبه شیعه امامیهتأثیر اندیشه مهدویّت واقفه برکتب الغیبه شیعه امامیه1211407155510.22081/iqiri.2020.71555FAروح اللهشیرزاددانش آموخته سطح 3 حوزه علمیه قم.Journal Article20211124از جمله منابع اولیه شیعیان در تاریخ اهل بیت و کلام شیعه کتب الغیبه است که توسط راویان احادیث از فرقههای مختلف شیعه، تالیف شده است. این کتب شامل روایاتی در موضوع مهدویت و مباحثی چون توصیف جمال و کمالات، نحوه ولادت، غیبت حضرت حجت(عج) و ضرورت آن و ظهور و علائم ظهور است. متاسفانه کتب الغیبهای که در زمان حضور امامان معصوم: نگاشته شده از بین رفته است و تنها گزارشات مختصری از این کتب در منابع بعدی در دسترس میباشد.
ورود مسئله مهدویت در انشعابات مختلف شیعی بعنوان دستمایه اصلی اعتقادات درون گروهی، سبب شد تا موضوعات و باورهای اصیل این اعتقاد نیز دستخوش تغییر قرار گیرد. از فرق شیعی که بعنوان اولین مدعی مهدویت برای امام معصوم7، در تاریخ ثبت شده، واقفیان میباشند. آنها با طرح ادعای مهدویت و برداشت نامناسب از برخی روایات، توانستند عدهای را گرد خود جمع کرده و با این ادعا امامت امام رضا7 را نفی کنند. در این راستا سران و اندیشمندان این فرقه که از شاگردان و روات احادیث أئمه اطهار: بوده اند، کتبی را تحت عنوان الغیبه و در راستای پرورش و توسیع این تفکر گردآورده و در مدت کوتاهی، شبهاتی را در مسأله مهدویت پدید آوردند.
این نوشتار به روش توصیفی- تحلیلی و با گردآوری منابع به صورت کتابخانهای و دیجیتالی به توضیح اندیشه مهدویت واقفه و چگونگی پیدایش آن پرداخته است. و در ادامه با ذکر احوال مولفین واقفی مذهب که صاحب الغیبه بوده اند و بررسی روایاتشان در کتب الغیبه شیعه إثنی عشری، به بررسی تأثیر و یا عدم تأثیر اندیشه مهدویت واقفه بر کتب الغیبه شیعه إثنی عشری میپردازد.از جمله منابع اولیه شیعیان در تاریخ اهل بیت و کلام شیعه کتب الغیبه است که توسط راویان احادیث از فرقههای مختلف شیعه، تالیف شده است. این کتب شامل روایاتی در موضوع مهدویت و مباحثی چون توصیف جمال و کمالات، نحوه ولادت، غیبت حضرت حجت(عج) و ضرورت آن و ظهور و علائم ظهور است. متاسفانه کتب الغیبهای که در زمان حضور امامان معصوم: نگاشته شده از بین رفته است و تنها گزارشات مختصری از این کتب در منابع بعدی در دسترس میباشد.
ورود مسئله مهدویت در انشعابات مختلف شیعی بعنوان دستمایه اصلی اعتقادات درون گروهی، سبب شد تا موضوعات و باورهای اصیل این اعتقاد نیز دستخوش تغییر قرار گیرد. از فرق شیعی که بعنوان اولین مدعی مهدویت برای امام معصوم7، در تاریخ ثبت شده، واقفیان میباشند. آنها با طرح ادعای مهدویت و برداشت نامناسب از برخی روایات، توانستند عدهای را گرد خود جمع کرده و با این ادعا امامت امام رضا7 را نفی کنند. در این راستا سران و اندیشمندان این فرقه که از شاگردان و روات احادیث أئمه اطهار: بوده اند، کتبی را تحت عنوان الغیبه و در راستای پرورش و توسیع این تفکر گردآورده و در مدت کوتاهی، شبهاتی را در مسأله مهدویت پدید آوردند.
این نوشتار به روش توصیفی- تحلیلی و با گردآوری منابع به صورت کتابخانهای و دیجیتالی به توضیح اندیشه مهدویت واقفه و چگونگی پیدایش آن پرداخته است. و در ادامه با ذکر احوال مولفین واقفی مذهب که صاحب الغیبه بوده اند و بررسی روایاتشان در کتب الغیبه شیعه إثنی عشری، به بررسی تأثیر و یا عدم تأثیر اندیشه مهدویت واقفه بر کتب الغیبه شیعه إثنی عشری میپردازد.https://iqiri.dte.ir/article_71555_c442729b4a253c21d3578d8d0cfbed69.pdfموسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان7شماره شانزدهم - زمستان 9920201221بازنوشتی از فرقه اسماعیلیه و فطحیهبازنوشتی از فرقه اسماعیلیه و فطحیه1411507155610.22081/iqiri.2020.71556FAمحمدباوی پوردانشپژوه سطح سه، گرایش تاریخ اهل بیت علیهم السلام، مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع).Journal Article20211124در اواخر عصر امام صادق(ع) و اوائل امامت امام کاظم(ع)، شیعیان دچار چالشی در خصوص تشخیص امام شدند؛ تعامل برخی شیعیان در برابر این چالش، منجر به شکلگیری فرقه اسماعیلیه و فرقه فطحیه شد. اسماعیلیه در اثر درگذشت اسماعیل فرزند بزرگ امام صادق(ع) و فطحیه به دنبال ادّعای امامتِ عبدالله افطح، فرزند دیگر آن حضرت، به وجود آمد. در این مقاله روند شکلگیری این دو فرقه و بحران رهبری در جامعه شیعه امامیه در زمان امام صادق(ع) و تعامل شیعیان در این باره، قلمی خواهد شد.در اواخر عصر امام صادق(ع) و اوائل امامت امام کاظم(ع)، شیعیان دچار چالشی در خصوص تشخیص امام شدند؛ تعامل برخی شیعیان در برابر این چالش، منجر به شکلگیری فرقه اسماعیلیه و فرقه فطحیه شد. اسماعیلیه در اثر درگذشت اسماعیل فرزند بزرگ امام صادق(ع) و فطحیه به دنبال ادّعای امامتِ عبدالله افطح، فرزند دیگر آن حضرت، به وجود آمد. در این مقاله روند شکلگیری این دو فرقه و بحران رهبری در جامعه شیعه امامیه در زمان امام صادق(ع) و تعامل شیعیان در این باره، قلمی خواهد شد.https://iqiri.dte.ir/article_71556_fc9f3d13f2452aaa2261a140c55849d2.pdf