موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان1شماره اول - پاییز 9120120922سخن سردبیرسخن سردبیر7915498FAJournal Article20151213موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان1شماره اول - پاییز 9120120922-رسالت پژوهشگران در بازتولید معارف دینی91415362FAسید حسیناسحاقیمعاون پژوهش مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا در سال 91-92Journal Article20120922-حوزه علمیه، قلب معرفت دینی جهان اسلام است و باید نقش مدیریت معرفتی و معنوی خود را به خوبی ایفا نماید. امروز حوزههای علمیه باید خود را با تحولات نوین هماهنگ کند، چرا که در حال حاضر معرفت دینی در ناحیهی تلقی و ادراک، تعلیم و تعلم، پژوهش و تتبع، کاربست و اجرا و رفتار و سلوک دستخوش تغییرات اساسی شده است.
در گذشته، باور داشت و سطح سواد مردم، سبب میشد تا مروجین دینی در حد بیان احکام و ارایهی فتاوا بسنده کنند و آن چنان نیازی به تبیین و واشکافی مسائل نبود اما امروز به خاطر ارتقای سطح دانش عمومی و کنجکاوی پرسشگران، نیاز به کوشش علمی- پژوهشی با رویکرد تبیینی و تحلیلی میباشد. همچنین در گذشته فرهنگ جوامع پایاتر و استوارتر بود و دچار این همه در هم تنیدگی فرهنگی نشده بود ولی اینک در اثر تعامل فرهنگی و فشردگی ارتباطات و التقاط فرهنگی، دقت و دفاع بیشتری برای صیانت از فرهنگ دینی، مورد انتظار است.موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان1شماره اول - پاییز 9120120922جلوه های تمسک به قرآن در سیرهی امام رضاعلیه السلام در بیان جایگاه امامان معصومجلوه های تمسک به قرآن در سیرهی امام رضا علیه السلام در بیان جایگاه امامان معصوم152415499FAسید مهدیحسینیدانش پژوه سطح سه رشته تاریخ تشیعJournal Article20121121<em>امام رضا</em><em>علیه السلام</em><em> در طول عمر شریفشان کوشیدند تا جایگاه رفیع امامت و رهبری جامعه، توسط معصومین</em>(<em> را اثبات نمایند، که این موضوع در کلام و گفتار ایشان به طور گسترده به چشم میخورد. آن حضرت با استناد به آیات نورانی وحی و استدلالهای روشن تلاش نمودند تا این مهم را جلوهگر و همگان را متوجه این جایگاه الهی نمایند. در این مقاله در پی آنیم تا با بررسی سیره و سخن امام رضا</em><em>علیه السلام</em><em> به مواردی از تمسک ایشان به آیات نورانی قرآن در اثبات و تبیین جایگاه امامت شیعه بپردازیم.</em><em>امام رضا</em><em>علیه السلام</em><em> در طول عمر شریفشان کوشیدند تا جایگاه رفیع امامت و رهبری جامعه، توسط معصومین</em>(<em> را اثبات نمایند، که این موضوع در کلام و گفتار ایشان به طور گسترده به چشم میخورد. آن حضرت با استناد به آیات نورانی وحی و استدلالهای روشن تلاش نمودند تا این مهم را جلوهگر و همگان را متوجه این جایگاه الهی نمایند. در این مقاله در پی آنیم تا با بررسی سیره و سخن امام رضا</em><em>علیه السلام</em><em> به مواردی از تمسک ایشان به آیات نورانی قرآن در اثبات و تبیین جایگاه امامت شیعه بپردازیم.</em>موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان1شماره اول - پاییز 9120121121اسامه فرزند زید بن حارثهاسامه فرزند زید بن حارثه253615500FAعلیاحمدی خواهدانش پژوه سطح چهار رشته تاریخ و اندیشه معاصر مسلمینJournal Article20121212<em>این تحقیق</em><em>، </em><em>به بررسی شخصیت اسامۀ بن زید میپردازد. به دو وادی و فراز و فرود زندگی او پای مینهد؛ قصّه فرماندهی جیش و مسائل قبل و بعد آن و سرپیچی اسامه از فرمان فوری نبی خدا</em>-<em>، </em><em>رابطهی مرید و مرادی اسامه با خلفا و اخذ مستمری و غیره از آنان</em><em>، </em><em>بیزاری او از امام علی </em><em>علیه السلام</em><em>، </em><em>و شکوهی امام از او</em><em>، </em><em>بررسی نسبتهای «حب النبی» و «ردف النبی»</em><em>، </em><em>اشاره به تخلف او از دستور وصی نبی در جنگ جمل و ندای او که: «یا علی! لستَ مولای» و بر عکس دعا به دومی که: «غفرالله لک یا أمیرالمؤمنین»! در این مقاله بر آنیم که نشان دهیم اسامه، شیعه امام علی </em><em>علیه السلام</em><em> نبود و هیچ گامی برای دفاع از اهل بیت برنداشت. </em><em>این تحقیق</em><em>، </em><em>به بررسی شخصیت اسامۀ بن زید میپردازد. به دو وادی و فراز و فرود زندگی او پای مینهد؛ قصّه فرماندهی جیش و مسائل قبل و بعد آن و سرپیچی اسامه از فرمان فوری نبی خدا</em>-<em>، </em><em>رابطهی مرید و مرادی اسامه با خلفا و اخذ مستمری و غیره از آنان</em><em>، </em><em>بیزاری او از امام علی </em><em>علیه السلام</em><em>، </em><em>و شکوهی امام از او</em><em>، </em><em>بررسی نسبتهای «حب النبی» و «ردف النبی»</em><em>، </em><em>اشاره به تخلف او از دستور وصی نبی در جنگ جمل و ندای او که: «یا علی! لستَ مولای» و بر عکس دعا به دومی که: «غفرالله لک یا أمیرالمؤمنین»! در این مقاله بر آنیم که نشان دهیم اسامه، شیعه امام علی </em><em>علیه السلام</em><em> نبود و هیچ گامی برای دفاع از اهل بیت برنداشت. </em>موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان1شماره اول - پاییز 9120121121ابن تیمیه؛ مهمترین نظریه پرداز وهابیتابن تیمیه؛ مهمترین نظریه پرداز وهابیت374415501FAمحسننبی نژاددانش پژوه سطح 3 رشته تاریخ تشیعJournal Article20121212<em>در حقیقت سر آغاز اندیشهی سلفیگری اعتقادی را باید در قرن هفتم و با ظهور ابن تیمیه حنبلی جستوجو نمود. گرچه در بعضی ادوار قبل از او، زمزههایی از این تفکر وجود داشته است اما ابداع این مذهب و مسلک و تشخیص حد و مرز آن به دست ابن تیمیه اتفاق افتاد و بعد از او، ابن عبدالوهاب توانست جامهی عمل به اندیشههای او بپوشاند. آشفتگی فکری در اندیشه های ابنتیمیه، از تعارضهای فکری وی نشات میگرفت. وهابیت امروز همانند تئوریسینشان تعقل در متون دینی را کنار گذاشته و با ظاهرگرایی و سطحی نگری، برداشتهای غلطی را از آیات و روایات نموده که شاهد دیدگاههای فقهی شاذ و مخالف با اجماع علمای اسلام و صدور فتاوای خندهآور از اینان میباشیم. غرور از حد گذشته ابن تیمیه منجر شد تا به هیچ مذهبی پایبند نباشد و مطرود همه علماء اهل سنت قرار بگیرد و او را کافر و از دین برگشته بخوانند.</em><em>در حقیقت سر آغاز اندیشهی سلفیگری اعتقادی را باید در قرن هفتم و با ظهور ابن تیمیه حنبلی جستوجو نمود. گرچه در بعضی ادوار قبل از او، زمزههایی از این تفکر وجود داشته است اما ابداع این مذهب و مسلک و تشخیص حد و مرز آن به دست ابن تیمیه اتفاق افتاد و بعد از او، ابن عبدالوهاب توانست جامهی عمل به اندیشههای او بپوشاند. آشفتگی فکری در اندیشه های ابنتیمیه، از تعارضهای فکری وی نشات میگرفت. وهابیت امروز همانند تئوریسینشان تعقل در متون دینی را کنار گذاشته و با ظاهرگرایی و سطحی نگری، برداشتهای غلطی را از آیات و روایات نموده که شاهد دیدگاههای فقهی شاذ و مخالف با اجماع علمای اسلام و صدور فتاوای خندهآور از اینان میباشیم. غرور از حد گذشته ابن تیمیه منجر شد تا به هیچ مذهبی پایبند نباشد و مطرود همه علماء اهل سنت قرار بگیرد و او را کافر و از دین برگشته بخوانند.</em>موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان1شماره اول - پاییز 9120121121واکاوی دلایل عدم شرکت بزرگان شیعه کوفی در قیام کربلاواکاوی دلایل عدم شرکت بزرگان شیعه کوفی در قیام کربلا455415502FAجوادفریوردانشپژوه سطح سه رشتهی تاریخ تشیعJournal Article20121212در نوشتهی حاضر، موضوع مهم و پندآموز، دلایل عدم شرکت بزرگان شیعه در کوفه از جمله «سلیمان بن صُرد خزاعی» در قیام کربلا بررسی شده است که در آن ضمن برشمردن احتمالات متصور در این زمینه اعم از عدم شرکت به دلیل عافیت طلبی و دنیادوستی؛ زندانی بودن؛ عدم امکان شرکت در کربلا به دلیل وجود جوّ خفقان و حکومت نظامی درکوفه و بالاخره حصر خانگی، نهایتا به این نتیجه میرسیم که کوتاهی و سکوت وخانه نشینی آنان (البته نه به دلیل دنیاطلبی) امری غیرقابل انکاراست.در نوشتهی حاضر، موضوع مهم و پندآموز، دلایل عدم شرکت بزرگان شیعه در کوفه از جمله «سلیمان بن صُرد خزاعی» در قیام کربلا بررسی شده است که در آن ضمن برشمردن احتمالات متصور در این زمینه اعم از عدم شرکت به دلیل عافیت طلبی و دنیادوستی؛ زندانی بودن؛ عدم امکان شرکت در کربلا به دلیل وجود جوّ خفقان و حکومت نظامی درکوفه و بالاخره حصر خانگی، نهایتا به این نتیجه میرسیم که کوتاهی و سکوت وخانه نشینی آنان (البته نه به دلیل دنیاطلبی) امری غیرقابل انکاراست.موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان1شماره اول - پاییز 9120121121حجر بن عدی، شهید عذراحجر بن عدی، شهید عذرا556215504FAعلیرضااحمدیدانش پژوه سطح سه رشته تاریخ تشیعJournal Article20121212<em>حجر بن عدی یکی از شیعیان صاحب نام و بانفوذ امیرالمؤمنین</em><em>علیه السلام</em><em> است که مبارزه او علیه دستگاه اموی فصلی پر رنگ در تاریخ تشیع است. این رویارویی در زمان امام حسن</em><em> علیه السلام</em><em> و امام حسین </em><em>علیه السلام</em><em> ادامه یافت و به شهادت او انجامید. او چهره واقعی معاویه و حکومت اموی را فاش و آشکار ساخت به گونهای که حتی افرادی مانند عایشه و... نیز در اعتراض به شهادت حجر، معاویه را مورد سرزنش و شماتت قرار دادند. این مقاله به بررسی زندگانی حجر و نقش او در زمان حکومت امام علی</em><em> علیه السلام</em><em> و امام حسن </em><em>علیه السلام</em><em> پرداخته است.</em><em>حجر بن عدی یکی از شیعیان صاحب نام و بانفوذ امیرالمؤمنین</em><em>علیه السلام</em><em> است که مبارزه او علیه دستگاه اموی فصلی پر رنگ در تاریخ تشیع است. این رویارویی در زمان امام حسن</em><em> علیه السلام</em><em> و امام حسین </em><em>علیه السلام</em><em> ادامه یافت و به شهادت او انجامید. او چهره واقعی معاویه و حکومت اموی را فاش و آشکار ساخت به گونهای که حتی افرادی مانند عایشه و... نیز در اعتراض به شهادت حجر، معاویه را مورد سرزنش و شماتت قرار دادند. این مقاله به بررسی زندگانی حجر و نقش او در زمان حکومت امام علی</em><em> علیه السلام</em><em> و امام حسن </em><em>علیه السلام</em><em> پرداخته است.</em>موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان1شماره اول - پاییز 9120120922جایگاه اجتماعی سیاسی زنان دراسلام، غرب و ادیان تحریف شدهجایگاه اجتماعی سیاسی زنان دراسلام، غرب و ادیان تحریف شده637215505FAامیر بهادررستمیدانش پژوه سطح سه رشته تاریخ تشیعJournal Article20121212<em>مسألهی جایگاه زنان و نحوهی برخورد و به کارگیری آنها در جوامع و اعصار مختلف همیشه با افراط و تفریطهایی همراه بوده است. این تحقیق در صدد آن است که جایگاه حقیقی و حقوقی زن در اسلام را با توجه به آیات و روایات مشخص نماید. زن غیر از حقیقت انسانی چهرههای مختلف دیگری را نیز در خود دارد که بایستی کشف و صورتهای گوناگون آن پدیدار شود تا آن گونه که هست شناخته و معرفی گردد.</em><em>مسألهی جایگاه زنان و نحوهی برخورد و به کارگیری آنها در جوامع و اعصار مختلف همیشه با افراط و تفریطهایی همراه بوده است. این تحقیق در صدد آن است که جایگاه حقیقی و حقوقی زن در اسلام را با توجه به آیات و روایات مشخص نماید. زن غیر از حقیقت انسانی چهرههای مختلف دیگری را نیز در خود دارد که بایستی کشف و صورتهای گوناگون آن پدیدار شود تا آن گونه که هست شناخته و معرفی گردد.</em>موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان1شماره اول - پاییز 9120120922مجموعه برخوردها و مواضع امام حسن علیه السلام در برابر معاویه بن ابی سفیانمجموعه برخوردها و مواضع امام حسن علیه السلام در برابر معاویه بن ابی سفیان738215506FAسید محمدموسوی نیادانش پژوه سطح سه تاریخ تشیعJournal Article20121212<em>صلح تاریخی امام حسن</em><em>علیه السلام</em><em> با معاویه، طی قرون متمادی متمسکی برای ایراد اتهامات و القای شبهات فراوان در رابطه با سیاست و موضع گیریهای اهل بیت به ویژه حسنین از سوی غافلان و معاندان مذهب حقهی شیعه بوده است، تا آنجا که برخی تلاش نمودهاند از سویی این صلح را دلیل بر روحیهی ضعیف و مسامحهجویانهی امام حسن</em><em>علیه السلام</em><em> و از سوی دیگر، وسیلهای برای انتقاد از قیام امام حسین</em><em> علیه السلام</em><em> و اثبات روحیهی جنگ طلبانهی ایشان قرار دهند و به زعم خویش این دو امام را نقطهی مقابل و ضد یکدیگر نشان دهند و بدین ترتیب بر مظلومیت ایشان افزودهاند. این اتهام واهی، در حالی مطرح می شود که امام حسن </em><em>علیه السلام</em><em>، بارها و از طرق مختلف، قبل، حین و پس از خلافت در برخوردهای عمومی، خصوصی، مناظرات و مکاتبات و حتی نبرد مسلحانه به حقانیت تاریخی خود و خاندانش تصریح کرده و سرانجام نیز در شرایطی که با تداوم اهداف شوم و جنایات معاویه از یک سو و اظهار ضعف یاران امام از سوی دیگر، با قبول صلح مشروط به اجرای سیاست مبنایی حفظ اصل اسلام پرداخته و بدین طریق، به شناخت مردم از چهرهی واقعی معاویه اهتمام ورزیدند.</em><em>صلح تاریخی امام حسن</em><em>علیه السلام</em><em> با معاویه، طی قرون متمادی متمسکی برای ایراد اتهامات و القای شبهات فراوان در رابطه با سیاست و موضع گیریهای اهل بیت به ویژه حسنین از سوی غافلان و معاندان مذهب حقهی شیعه بوده است، تا آنجا که برخی تلاش نمودهاند از سویی این صلح را دلیل بر روحیهی ضعیف و مسامحهجویانهی امام حسن</em><em>علیه السلام</em><em> و از سوی دیگر، وسیلهای برای انتقاد از قیام امام حسین</em><em> علیه السلام</em><em> و اثبات روحیهی جنگ طلبانهی ایشان قرار دهند و به زعم خویش این دو امام را نقطهی مقابل و ضد یکدیگر نشان دهند و بدین ترتیب بر مظلومیت ایشان افزودهاند. این اتهام واهی، در حالی مطرح می شود که امام حسن </em><em>علیه السلام</em><em>، بارها و از طرق مختلف، قبل، حین و پس از خلافت در برخوردهای عمومی، خصوصی، مناظرات و مکاتبات و حتی نبرد مسلحانه به حقانیت تاریخی خود و خاندانش تصریح کرده و سرانجام نیز در شرایطی که با تداوم اهداف شوم و جنایات معاویه از یک سو و اظهار ضعف یاران امام از سوی دیگر، با قبول صلح مشروط به اجرای سیاست مبنایی حفظ اصل اسلام پرداخته و بدین طریق، به شناخت مردم از چهرهی واقعی معاویه اهتمام ورزیدند.</em>موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان1شماره اول - پاییز 9120120922نگاهی به زندگی مرحوم آقا محمد باقر وحید بهبهانینگاهی به زندگی مرحوم آقا محمد باقر وحید بهبهانی839215507FAمهدیرفیعا(معزی)دانش پژوه سطح سه رشته تاریخ تشیعJournal Article20121212مرحوم «وحید بهبهانی» که از او به «استاد الکل» و «مجدد المذهب» یاد میشود در قرن دوازدهم هجری به دنیا آمد و با تلاش و کوشش فراوان به نشر معارف اهل بیت عصمت و طهارت و احیاء روش اجتهادی در استنباطات فقهی پرداخت. نام این عالم بزرگ با اجتهاد و مبارزه با اخباریگری مقرون گشته است. این فرزانه ی بزرگ با تحمل رنجها و مصائب فراوان توانست نظریهی اخباریگری را برای همیشه از تاریخ فقه و فقاهت برچیند و تفکر اصیل اجتهادی را دوباره در بین دانشمندان شیعه زنده کند. ایشان با پایه ریزی حرکتی بزرگ منشأ تحول بنیادین در روند فقه شیعی شد و با احیای علم اصول و تربیت شاگردان بزرگی چون «سید محمد مهدی بحر العلوم»، «شیخ جعفر کاشف الغطاء»، «مولی مهدی نراقی»، «مولی احمد نراقی»، «سید علی طباطبایی صاحب ریاض المسائل» و «میرزای قمی صاحب قوانین الاصول» زمینه را برای پیدایش تحولات بعدی در فقه و اجتهاد و رشد علم اصول فراهم نمود. در این مقاله نگاهی اجمالی به زندگی این عالم جلیل القدر خواهیم داشت.مرحوم «وحید بهبهانی» که از او به «استاد الکل» و «مجدد المذهب» یاد میشود در قرن دوازدهم هجری به دنیا آمد و با تلاش و کوشش فراوان به نشر معارف اهل بیت عصمت و طهارت و احیاء روش اجتهادی در استنباطات فقهی پرداخت. نام این عالم بزرگ با اجتهاد و مبارزه با اخباریگری مقرون گشته است. این فرزانه ی بزرگ با تحمل رنجها و مصائب فراوان توانست نظریهی اخباریگری را برای همیشه از تاریخ فقه و فقاهت برچیند و تفکر اصیل اجتهادی را دوباره در بین دانشمندان شیعه زنده کند. ایشان با پایه ریزی حرکتی بزرگ منشأ تحول بنیادین در روند فقه شیعی شد و با احیای علم اصول و تربیت شاگردان بزرگی چون «سید محمد مهدی بحر العلوم»، «شیخ جعفر کاشف الغطاء»، «مولی مهدی نراقی»، «مولی احمد نراقی»، «سید علی طباطبایی صاحب ریاض المسائل» و «میرزای قمی صاحب قوانین الاصول» زمینه را برای پیدایش تحولات بعدی در فقه و اجتهاد و رشد علم اصول فراهم نمود. در این مقاله نگاهی اجمالی به زندگی این عالم جلیل القدر خواهیم داشت.موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا علیه السلام (وابسته به دفتر تبلیغات اسلامی)
مدیر مسئول : حجت الاسلام دکتر شمس الله مریجی
سردبیر و مدیر اجرایی : حجت الاسلام اصغر میرزاپورفصلنامه تخصصی اسلام پژوهان1شماره اول - پاییز 9120120922کارگزاران حکومتی و نظامی امام علی علیه السلامکارگزاران حکومتی و نظامی امام علی علیه السلام9310515508FAمحمدرضاسیفیدانش پژوه سطح دو رشته تاریخ اسلامJournal Article20121212<em>پس از مرگ خلیفه سوم، مردمی که دستشان از همه جا کوتاه شده بود، به در خانه علی</em><em>علیه السلام</em><em> میروند و با اصرار زیاد، امام را بر مسند حکومت مینشانند. دوران حکومت امام علی</em><em>علیه السلام</em><em>، با وجود جنگهایی که رخ داد و کارشکنیهایی که دشمنان داشتند، از درخشانترین ادوار حکومتی در تاریخ اسلام است. </em>
بدیهی است که هیچ حکومت و نظامی به تنهایی اداره نمیشود، آن حضرت نیز عدهای را به عنوان کارگزار حکومتی انتخاب و در ادارهی حکومت از آنها بهره بردند. در این نوشتار سعی برآن شده که مختصری از زندگانی این کارگزاران بررسی شود.<em>پس از مرگ خلیفه سوم، مردمی که دستشان از همه جا کوتاه شده بود، به در خانه علی</em><em>علیه السلام</em><em> میروند و با اصرار زیاد، امام را بر مسند حکومت مینشانند. دوران حکومت امام علی</em><em>علیه السلام</em><em>، با وجود جنگهایی که رخ داد و کارشکنیهایی که دشمنان داشتند، از درخشانترین ادوار حکومتی در تاریخ اسلام است. </em>
بدیهی است که هیچ حکومت و نظامی به تنهایی اداره نمیشود، آن حضرت نیز عدهای را به عنوان کارگزار حکومتی انتخاب و در ادارهی حکومت از آنها بهره بردند. در این نوشتار سعی برآن شده که مختصری از زندگانی این کارگزاران بررسی شود.