دانش‌پژوه سطح سه رشته شیعه شناسی موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع)
10.22081/iqiri.2018.66777
Abstract
این مقاله به عزاداری به‌مثابه یک فرهنگ نگاه می‌کند که ابعاد مختلفی دارد. عزاداری چون در درون فرهنگ عام‌تر شیعه قرار دارد، خرده‌فرهنگ محسوب می‌شود و ازنظر دامنه علمی و پوشش عرصه اجتماعی، گسترش زیادی دارد و تقریباً همه جنبه‌های زندگی شیعیان را تحت تأثیر قرار داده است. فرهنگ عزاداری و سوگواری سه بعد مهم دارد که این ابعاد عبارت‌اند از: بعد علمی، بُعد هنری و بُعد اجتماعی. در بُعد علمی، آثار اعم از کتاب، مقاله و پایان‌نامه که در طول تاریخ درباره مصائب اهل‌بیت علیهم‌السلام به‌ویژه حادثه طف نوشته‌شده، بررسی‌شده است؛ در بُعد هنری، احساسات شیعیان و تبلور آن در مراسم عزاداری و زیبایی‌های تعزیه گزارش‌شده اما در بُعد اجتماعی اولاً تأثیر قیام امام حسین علیه‌السلام بر جامعه شیعه و ثانیاً رسم و رسوم شکل‌گرفته در سیر تاریخی نشان داده‌شده است. این ابعاد، زیرساخت‌های اندیشه‌ای حاکم بر تحلیل‌های عاشورایی را شکل داده و به پژوهشگران در ارزیابی و نقّادی‌ها یاری می‌رساند.