اهداف و پیامدهای تاریخی، اجتماعی مناظرات علمای شیعه و سنی از قرن هفتم تا قرن یازدهم هجری

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

معاون اجرایی حوزه علمیه یاسوج

10.22081/iqiri.2024.50712.1123

چکیده

یکی از شیوه‌های تبیین معارف دینی در مکتب اهل بیت(ع)، در مواجهه با اندیشه‌هـای مخالفـان اسلام، مناظره‌ها و احتجاج‌هایی بوده است که ائمه معصومین(ع) یـا تربیـت یافتگـان آنهـا در طول تاریخ انجام دادند. در طول تاریخ، بحث و مناظره با مخالفان اغلب پیرامون مسائل اعتقادی و کلامی بوده است. مهمترین شهرهای جهان اسلام و مراکز فرهنگ تمدن اسلامی، به علت حضور گروه‌های مختلف سیاسی، مذهبی شاهد مناظرات بسیاری بین گروه‌ها، خصوصاً میان شیعه و اهل سنت در طی قرن‌های هفتم تا یازدهم هجری بوده است. ما در این پژوهش بر اساس روش توصیفی، تحلیلی و تاریخی با رجوع به منابع کتابخانه‌ای در صدد بررسی اهداف و پیامدهای شکل گیری این مناظرات هستیم. بر اساس مستندات تاریخی اهداف اساسی شیعیان در مناظرات خود با اهل سنت بر مبنای واضح کردن اندیشه‌ها و باورهای شیعه، کشف حقیقت، اتمام حجت با طرف مقابل، دفاع از اعتقادات مذهبی، ترویج عقل گرایی در تحلیل آموزه‌های دینی و ابطال افکار و عقاید انحرافی استوار بوده و پیامدهای مناظرات علمای شیعه و سنی را بر اساس پیامدهای علمی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی گونه شناسی کرد.

کلیدواژه‌ها