از منابع اولیه شیعیان در کلام شیعه کتب الغیبه است که توسط راویان احادیث فرق شیعه، تالیف شده است. این کتب شامل روایاتی در موضوع مهدویت و مباحثی چون توصیف کمالات، ولادت، غیبت حضرت حجت(عج) و ضرورت آن و علائم ظهور است. متاسفانه کتب الغیبه ای که در زمان حضور امامان معصوم(ع) نگاشته شده از بین رفته و تنها گزارشات مختصری از این کتب در منابع بعدی در دسترس می باشد. ورود مسئله مهدویت در انشعابات مختلف شیعی بعنوان دستمایه اصلی اعتقادات درون گروهی، سبب شد تا موضوعات و باورهای اصیل این اعتقاد نیز دستخوش تغییر قرار گیرد. از فرق شیعی که بعنوان اولین مدعی مهدویت برای امام معصوم(ع)، در تاریخ ثبت شده، واقفیان می باشند. آنها با طرح ادعای مهدویت و برداشت نامناسب از برخی روایات، توانستند عده ای را گرد خود جمع کرده و با این ادعا امامت امام رضا(ع) را نفی کنند. در این راستا سران و اندیشمندان این فرقه که از شاگردان و روات احادیث أئمه اطهار(ع) بوده اند، کتبی را تحت عنوان الغیبه و در راستای پرورش و توسیع این تفکر گردآورده و در مدت کوتاهی، شبهاتی را در مسأله مهدویت پدید آوردند. این نوشتار به روش توصیفی- تحلیلی و با گردآوری منابع به صورت کتابخانه ای و دیجیتالی به توضیح اندیشه مهدویت واقفه و چگونگی پیدایش آن پرداخته است. در ادامه با ذکر احوال مولفین واقفی مذهب صاحب الغیبه اند و بررسی روایاتشان در کتب الغیبه امامیه، به بررسی تأثیر و یا عدم تأثیر اندیشه واقفه بر کتب الغیبه شیعه امامیه می پردازد.
)