بررسی ساختار نحوی، بَلاغی «کلّا» و کارکرد معنوی آن در قرآن

نوع مقاله : پژوهشی

نویسنده

سطح4 رشته اسلام و مطالعات اجتماعی موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضاعلیه‌السلام

10.22081/iqiri.2024.68838.1149

چکیده

یکی از مباحث مهم و پرکاربرد و مقداری سنگین در نحوِ عربی و در عین حال مؤثر در معنا بحث حروف و معنای آنها است. «کلّا» یکی از آن حروف است و در قرآن مجید 33 مورد شناسایی شده است. حروف عمدتاً در حوزه دانشِ نحو مورد توجّه بوده و هنوز جایگاه خود را در دانش بَلاغت پیدا نکرده‌اند. مقاله‌ی حاضر تلاش می‌کند با نظر به آیات شریفه‌ی قرآن، أسلوبی که «کلّا» در آن به کار رفته را از منظر دانش نحو معنایابی کرده و أغراض بَلاغی­ نهفته در آن را آشکار نماید تا از این رهگذر وقف و وصل بر آن با توجّه به معنا صورت گیرد. بررسی نمونه‌های استعمال کلّا در قرآن کریم و بیان پاره­ای از تفاوتهای معنایی و أغراض بَلاغی آنها وجه تمایز این پژوهش با سایر کتب و مقالاتی است که تاکنون در این‌باره نگاشته شده است. همچنین در این مقاله أهمیّت و نقش کلّا در تفسیر کلام وحی نشان داده شده است. حاصل مقاله حاکی از آن است که آنچه که برخی از مترجمان و مفسران در مورد ترجمه این کلمه نوشته‌اند دقیق متناسب با معنای واقعی این کلمه در موارد مختلف نبوده و یا آنچه که علماء علوم قرآن به عنوان قواعد وقف و وصل ذکر کردند در مورد این کلمه به طور کامل لحاظ نشده است و در برخی موارد موجب برداشت ناصحیح شده است.

کلیدواژه‌ها